Wij krijgen de laatste tijd steeds vaker vragen over COVID-19  antistof- en antigeentesten. We merken dat er nog veel onduidelijkheden hierover bestaan. Middels dit bericht hopen we de patiënten van onze praktijk meer duidelijkheid te verschaffen over deze vraagstukken.

Wat zijn eigenlijk antistoffen en antigenen?

Antistoffen (ook wel immunoglobulinen (Ig) of antilichamen genoemd) zijn eiwitten die door ons afweersysteem worden aangemaakt als reactie op vreemde deeltjes van een virus, een bacterie of een parasiet. Deze vreemde deeltjes worden antigenen genoemd. Bij een infectie met bijvoorbeeld het coronavirus herkent ons afweersysteem de antigenen van het virus  en activeert het de aanmaak van antistoffen. Deze aanmaak heeft tijd nodig, meestal enkele weken. Daarom worden bij een recente besmetting met het coronavirus nog geen antistoffen in het bloed aangetroffen. Wel zijn er vaak al antigenen (de vreemde deeltjes) van het virus in het lichaam aantoonbaar in bijvoorbeeld slijm van de neus en keel.

De antigeentesten

De antigeentest toont de deeltjes van het coronavirus in neus- en/of keelslijm. Zo weet u of u besmet bent. De meeste coronazelftesten voor thuisgebruik zijn antigeen testen. Deze testen zijn minder betrouwbaar dan de PCR-testen die in laboratoria, GGD en ziekenhuizen worden gebruikt. Vooral als er weinig virusdeeltjes (antigenen) aanwezig zijn, laat een antigeentest een negatieve uitslag zien, terwijl iemand wel COVID-19 heeft. Dit kan voorkomen als iemand zich met de antigeen test helemaal aan het begin van de besmetting test. Er zijn dan nog te weinig virusdeeltjes in het slijm aanwezig. Het kan enkele dagen tot meer dan een week duren voordat er voor de test voldoende virusdeeltjes aanwezig zijn. Daarom adviseren wij patiënten die symptomen van COVID-19 ontwikkelen, zoals neusverkoudheid of keelpijn en die negatief testen met een zelftest alsnog voorzorgmaatregelen te nemen, zoals het dragen van een mondmasker en het houden van voldoende afstand. Als de klachten aanblijven is het aan te raden de test na een paar dagen te herhalen. Later in de infectie neemt het aantal virusdeeltjes af. Als u te laat test, bijvoorbeeld als u al meer dan een week klachten heeft gehad en inmiddels opgeknapt bent, is het antigeen van het virus niet meer voldoende aanwezig in de neus en keel en test u negatief.

De antistoftest

Zoals al eerder vermeldt, maakt ons afweersysteem als reactie op contact met de antigeen van het coronavirus antistoffen aan. Dit contact is mogelijk door een besmetting met het coronavirus, maar ook door de vaccinatie met de deeltjes van dit virus. De antistoffentest (ook wel serologische test genoemd) wordt gebruikt om antistoffen tegen de deeltjes van bijvoorbeeld een virus in het bloed op te sporen. In Nederland wordt de antistoftest tegen het coronavirus SARS-CoV-2 vooral voor grote bevolkingsonderzoeken gebruikt. De meerwaarde van het gebruik bij individuele patiënten is nog niet duidelijk en wordt daarom niet aanbevolen. Dit heeft te maken met de onbekendheid over de werking van de antistoffen

tegen COVID-19 infectie. Het is bijvoorbeeld nog onduidelijk of mensen met antistoffen beschermd zijn tegen een tweede coronavirus infectie en zo ja, hoe lang deze bescherming dan aanhoudt. Ook weten de wetenschappers nog niet welke hoeveelheden antistoffen in het bloed overeenkomen met voldoende bescherming. Daarnaast lijken mensen die COVID-19 hebben doorgemaakt en daarbij geen of weinig klachten hebben gehad minder antistoffen in hun bloed te hebben dan iemand die heftig ziek is geweest. Zo iemand kan daarom een zogenaamde fout-negatieve testuitslag krijgen, omdat de huidige testen niet gevoelig genoeg zijn om het kleine aantal antistoffen te detecteren. Vooral de zelfantistoftesten zijn berucht om hun lage gevoeligheid en testen negatief ook bij mensen die COVID-19 hebben doorgemaakt. Daarnaast is er een groep mensen die na lichte klachten helemaal geen antistoffen aanmaakt. De huidige testen kunnen ook nog onvoldoende onderscheid maken met de verkoudheidsvirussen uit de ‘coronavirussen’ groep. Hierdoor kan iemand positief zijn voor antistoffen, terwijl hij/ zij geen COVID-19 hoeft te hebben doorgemaakt. Tenslotte verdwijnen de antistoffen na enige tijd. De snelheid waarmee antistoffen uit het bloed verdwijnen is per persoon verschillend. Hierdoor is het bij een negatieve antistoftest uitslag toch nog zeker mogelijk dat iemand wel COVID-19 infectie heeft doorgemaakt, maar dat de antistoffen niet meer te detecteren zijn in het bloed.

Doordat de antistoftest tegen COVID-19 infectie van zoveel factoren afhankelijk is en er nog veel onzekerheid bestaat over de mate en duur van de beschermende immuniteit, raden we onze patiënten momenteel af om de antistoffen te bepalen. Onze adviezen zijn gebaseerd op die van het Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

De kwaliteit van onze zorg wordt regelmatig geëvalueerd en verbeterd. Uiteraard bent u hiervoor belangrijkste bron.
Wilt u zo vriendelijk zijn middels de volgende links een tweetal vragenlijsten in te vullen?
Deze komen geanonimiseerd binnen.

Hartelijk dank!

NPA patiënten enquête

Zie onderstaande link voor meer informatie. 

https://www.thuisarts.nl/nieuw-coronavirus/ik-heb-zwakke-gezondheid-en-denk-na-over-behandeling-bij-corona

Ben jij 16 jaar geworden, of is uw zoon of dochter 16 jaar geworden? Geef dan je e-mailadres en mobiele telefoonnummer door aan onze praktijk, zodat je je kunt aanmelden bij Mijngezondheid.net, je kunt dan online een afspraak inplannen of een e-consult plaatsen.  Let op je kan alleen inloggen met je eigen DigiD. Voor meer informatie neem contact op met de praktijkassistente.

Gebruik de onderstaande link om u aan te melden, uw huisarts krijgt dan een bericht met uw gegevens, zij zal de aanmelding bevestigen. 

https://aanmelden.mijngezondheid.net/mgn-aanmeldformulier/?code=jQzXMjMQmZyX1TUEkcJleht5jPefe3Rnr9wm813rQs5kP8TgjhstNz3Ke%2FDEJNE7

Wanneer u ontevreden bent, stellen we het op prijs dat u dit met ons bespreekt. Wanneer wij op de hoogte zijn van uw onvrede, dan kunnen wij proberen het voor u op te lossen.

Is dit lastig voor u of komt u er met ons niet uit, dan kunt u uw klacht bespreken met een onafhankelijke en onpartijdige klachtenfunctionaris. De klachtenfunctionaris zoekt samen met u naar een oplossing van uw klacht of probleem. De klachtenfunctionaris kan proberen de klacht te bemiddelen. De klachtenfunctionaris kiest geen partij en heeft daarom geen oordeel. Alles wat u de klachtenfunctionaris vertelt, is vertrouwelijk. U kunt het klachtenformulier gebruiken op de website van SKGE. De klachtenfunctionaris is eventueel te bereiken op telefoonnummer 088 0229190.

 Als u er met uw huisarts en met bemiddeling door de klachtenfunctionaris niet uit komt, kunt u een uitspraak over uw klacht vragen bij de geschilleninstantie huisartsenzorg. Deze onafhankelijke commissie bestaat uit een voorzitter (jurist) en uit leden namens de patiënten en uit leden namens de huisartsen. De commissie wordt bijgestaan door een ambtelijk secretaris die ook jurist is.

 Het oordeel van de geschilleninstantie is bindend. Meer informatie kunt u in de folder vinden in de wachtkamer en op www.skge.nl.